Koeien leveren ons melk, vlees en… energie? Jazeker! Het is voor het eerst dat biogas op deze wijze wordt ingezet als energiebron. Het initiatief voor dit unieke project komt van 7 boeren in Noord Deurningen, een dorp in Overijssel. Cogas leverde het benodigde gasnetwerk en gebruikte daarbij ruim 10 kilometer Wavin PE 100 drukleiding.
Dit project is om meerdere redenen bijzonder. Laten we met de technische kant beginnen. Henk Engberts, adviseur Asset Management bij Cogas, legt uit: “Hoewel we biogas al langer kennen als alternatieve brandstof, is dit project in Noord Deurningen een geheel nieuwe toepassing. In dit geval wordt mest op de boerderij vergist tot biogas, dat vervolgens rechtstreeks naar een aantal industriële afnemers gaat. We slaan daarbij de nogal ingewikkelde procedure om biogas om te zetten naar aardgaskwaliteit dus over. De afnemers hoefden slechts één brander aan te passen om de stoomketels in hun procestechniek geschikt te maken.”
Minder stikstofoxide
Deze nieuwe toepassing van biogas biedt dubbel voordeel. De stoomketels branden nu op een lagere vlamtemperatuur en stoten daardoor minder stikstofoxide (NOx) uit. En de uitgegiste mest is bijzonder geschikt als voedingsstof voor de bodem, waardoor de boeren minder kunstmest nodig hebben.
Burgerinitiatief
Henk Engberts vervolgt: “Ook bijzonder aan dit project is dat de boeren dit zelf hebben bedacht en opgestart. Dit vloeit voort uit een burgerinitiatief in Noord Deurningen om als dorp in 2020 volledig energieneutraal te zijn. Als bedrijf steunen we dit burgerinitiatief zowel met kennis als met financiële middelen. Het sterke echter van dit biogasnetwerk, is dat de gunstige terugverdienperiode de boeren in staat stelt om de financiële risico’s zelf te dragen.”
Eigen kleurcode voor de leidingen
Het aandeel van Wavin in dit bijzondere project bestaat eruit dat de Wavin PE-leidingen tijdens de productie zijn voorzien van speciale kenmerken, zodat tot in lengte van dagen duidelijk is dat er biogas door de leidingen stroomt en geen aardgas. De leidingen hebben een eigen kleurcode, zwart met een bruine streep, en de opdruk biogas. Verdere aanpassingen aan het leidingmateriaal waren niet nodig, want PE is een robuuste kunststof dat bestand is tegen biogas.
Extra diep gelegd
Omdat biogas zich anders gedraagt dan aardgas, werden er tijdens de aanleg extra voorzorgsmaatregelen getroffen. Henk Engberts vertelt: “De leidingen zijn extra diep gelegd en voorzien van een breed lint dat beschermt tegen beschadigingen. Dat doen we omdat biogas niet zo snel vervliegt als aardgas. Mocht er onverhoopt iets gebeuren, krijg je te maken met een hogere concentratie dan wanneer het aardgas betreft.”
Om zo min mogelijk druk te verliezen, is er een uitgekiende combinatie van diameters gebruikt.Henk Engberts , adviseur Asset Management bij Cogas
Uitgekiende combinatie
In plaats van de standaard lengte van 12 meter, werden de leidingen voor het biogasnetwerk geleverd in lengtes van 20 meter. Een lengte waar Cogas prima mee overweg kon, aangezien de landelijke omgeving veel ruimte biedt. En… hoe langer de leidingen, hoe minder verbindingen er nodig zijn. Dat scheelt in arbeidsuren. Engberts: “In totaal is ruim 10 kilometer buis gebruikt om het biogasnetwerk te realiseren. Om zo min mogelijk druk te verliezen, is er een uitgekiende combinatie van diameters gebruikt. Voor het hoofdnetwerk is 160 mm gebruikt, voor de uitlopen 110 mm en om de boerderijen aan te sluiten gebruikt we 63 mm. Twee boerderijen leveren echter zoveel gas, dat zij zijn aangesloten met een diameter van 110 mm. Omdat de afnemers een druk van minimaal 150 millibar willen, hebben we een aantal luchtpompen ingezet.”
Uitbreiding naar 20 melkveehouders
Met deze unieke en efficiënte toepassing van biogas leveren de melkveehouders een hoeveelheid energie die gelijk staat aan het verbruik van ongeveer 900 huishoudens per jaar. Ter vergelijking: als je hiervoor zonnepanelen zou inzetten, heb je er 40.000 nodig om dezelfde hoeveelheid energie te verkrijgen. Een leuke bijkomstigheid is dat koeien het hele jaar door energie leveren. Zonnepanelen vooral in de zomer, terwijl we in de winter meer energie nodig hebben. En dit is nog maar het begin. In de toekomst zal het biogasnetwerk worden uitgebreid naar wel 20 melkveehouders.
