5
min read time
2022-09-28 09:57:16
Dla systemów kanalizacji deszczowej źródłem wytycznych jest norma PN-EN 752-4 . (Zewnętrzne systemy kanalizacyjne cz.4 – Obliczenia hydrauliczne i oddziaływanie na środowisko).
W przypadku zlewni skanalizowanej ≤200 ha lub systemów o czasie przepływu ≤15 min odpowiedź wydaje się prosta: taka, aby przejąć wody opadowe czy roztopowe, które spadną na dany teren w określonej ilości w danej jednostce czasu. Wartość tę należy pomniejszyć o ilość wód, które odpłyną ze zbiornika czy to do odbiornika (zbiornik retencyjny) czy infiltrując do gruntu (zbiornik rozsączający).
Obliczenie powierzchni zredukowanej wykonuje się wg wzoru:
W przypadku zlewni skanalizowanej ≤200 ha lub systemów o czasie przepływu ≤15 min odpowiedź wydaje się prosta: taka, aby przejąć wody opadowe czy roztopowe, które spadną na dany teren w określonej ilości w danej jednostce czasu. Wartość tę należy pomniejszyć o ilość wód, które odpłyną ze zbiornika czy to do odbiornika (zbiornik retencyjny) czy infiltrując do gruntu (zbiornik rozsączający).
Obliczenie powierzchni zredukowanej wykonuje się wg wzoru:
A – powierzchnia [m2] ψ– współczynnik spływu
Przyjęcie właściwego prawdopodobieństwa wystąpienia deszczu powinno odbyć się wg zaleceń normy PN-EN 752-4
| Lokalizacja |
Częstotliwość występowania deszczu miarodajnego (1 w n latach) |
Częstotliwość zalewania terenu
(1 w n latach) |
| Tereny wiejskie |
1 |
10 |
| Tereny mieszkaniowe |
2 |
20 |
| Śródmiejskie tereny przemysłowe/handlowe: - z kontrolą zalewania - bez kontroli zalewania |
2 |
30 |
| 5 |
- |
|
| Metro/przejście podziemne |
10 |
50 |
Norma nie odpowiada nam na pytanie jaką konkretną wartość natężenia deszczu i czas trwania deszczu przyjąć do obliczeń.
Oczywiście najlepiej byłoby dysponować danymi IMGW o natężeniu deszczu. Takie dane są już dostępne, po uprzednim zamówieniu. Trwają też prace nad przygotowaniem atlasu opadów dla Polski – Panda.
W praktyce Projektanci posługują się wzorem profesora Błaszczyka jednak coraz częściej spotyka się opinie, że należy posługiwać się wzorami nowszymi np. Bogdanowicz - Stachy’ego czy Suligowskiego (np. dla c=5 i deszczu 15 minut wartość natężenia wynosi 211,1 l/(s*ha), gdy analogiczna wartość wg wzoru Błaszczyka wynosi 132 l/(s*ha)).
Przyjęcie właściwej wielkości natężenia deszczu jest tym bardziej istotne, że w przypadku projektowania systemu zagospodarowania wody deszczowej, zakładamy, że systemy zagospodarowania wody deszczowej mają za zadanie przejęcie, retencję i ewentualne rozsączenie wody deszczowej, a nie ich ujęcie w długą sieć i odprowadzenie.
Zgodnie z ogólnymi zasadami wymiarowania według ATV-DVWK-A 117, należy skorelować dla danego prawdopodobieństwa wystąpienia opadu jego natężenie oraz czas trwania. Nie zawsze duży lecz krótkotrwały deszcz jest krytyczny. Najczęściej to właśnie deszcz o małym natężeniu lecz długim czasie trwania może nam sprawić kłopot z przeciążeniem urządzeń.
Zgodnie z zaleceniami ATV – DVWK-A 138 w przypadku projektowania urządzeń należy unikać długich okresów trwania spiętrzeń. Dla zdarzeń o częstotliwości n=1/a nie może zostać przekroczony czas opróżniania 24 godzin. Jest to bardzo ważny warunek w przypadku projektowania zbiornika retencyjno-rozsączającego. Dopiero po sprawdzeniu tego warunku możemy powiedzieć czy wymiary zbiornika ostały właściwie zaprojektowane. Przy założeniu, że rozsączanie następuje dnem i połową wysokości boków zbiornika powierzchnia rozsączania musi być wystarczająca. Oznacz to, że dla gruntów o słabszym współczynniku infiltracji zbiornik może posiadać objętość większą niż to wynika z przyjętego natężenia i czasu trwania deszczu.
