Warunki techniczne wykonania systemów z tworzyw termoplastycznych (z polipropylenu (PP), polietylenu (PE) lub nieplastyfikowanego poli(chlorku winylu) (PVC-U))
Od lat pracownicy branży budowlanej przywykli do posługiwania się Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych (WTWiORB) jako materiałem informacyjnym stanowiącym zasady sztuki budowlanej. Powinny one dotyczyć również budowy sieci wodno-kanalizacyjnych. Niestety tu spotyka ich zawód. Segment tej branży - branża wodno-kanalizacyjna ma kilka wydawnictw [1,2,3], które nie odpowiadają aktualnemu poziomowi techniki i nie uwzględniają specyfiki materiałów (technologie, wyroby, narzędzia), a przede wszystkim możliwości , które stwarzają systemy rurowe z tworzyw termoplastycznych do zastosowań ciśnieniowych i bezciśnieniowych (grawitacyjnych).
Niezależnie od zastosowanych materiałów sieć wodociągowa czy kanalizacyjna musi spełniać te same wymagania funkcjonalne (wytrzymałość, trwałość, szczelność czy warunki hydrauliczne), jednak różne systemy mają swoje indywidualne uwarunkowania odnośnie ich doboru czy warunków montażu
Nowe warunki techniczne dla systemów z tworzyw
Po wielu latach bezskutecznego ubiegania się o aktualizacje wytycznych wiodący producenci systemów z tworzyw sztucznych zrzeszeni w PRiK podjęli inicjatywę i postanowili opracować własną normę polską, która uzupełni tę lukę i stanowić będzie warunki techniczne wykonania systemów z tworzyw w zastosowaniach wodno-kanalizacyjnych.
Z inicjatywy PRiK zrzeszającej wiodących producentów systemów rurowych z tworzyw staraniem grupy projektowej działającej pod egidą KT 140 ds. „Rur, Kształtek i Armatury z Tworzyw Sztucznych” we współpracy z KT nr 278 ds. „Wodociągów i kanalizacji” przy udziale przedstawicieli firmy Wavin opracowano szeroki, merytoryczny i wyczerpujący materiał informacyjny obejmujący warunki prawidłowego doboru, transportu, składowania, układania i montażu oraz odbioru systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych. W opracowaniu zebrano aktualną wiedzę techniczną wynikającą z europejskich programów badawczych, doświadczeń z dziesięcioleci stosowania tworzyw w branży wod-kan. oraz działalności normalizacyjnej wielu krajów.
Uzyskano również zgodę, aby opracowanie miało status normy krajowej. Będzie ona posiadała numer PN-C-89224.
Z założenia jest to norma przeznaczona do stosowania przez wszystkich uczestników cyklu inwestycyjnego. Jest ona materiałem uwzględniającym specyfikę systemów z tworzyw termoplastycznych uzupełniającym w stosunku do ogólnej normy dotyczącej montażu i odbiorów, jaką jest norma PN-EN 1610.
W normie skorelowano właściwości systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych z odpowiednimi obszarami zastosowania oraz wymaganiami funkcjonalnymi zawartymi w normach systemowych dotyczących sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, tj. m.in. w PN-EN 805 i PN-EN 476.
Przestrzeganie opisanych w normie PN-C-89224 warunków technicznych wykonania sieci wodociągowych i kanalizacji z zastosowaniem systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych prowadzi do spełnienia przez te sieci w przewidywanym okresie ich użytkowania wymagań podstawowych, w tym nośności i stateczności konstrukcji, higieny, zdrowia i środowiska, bezpieczeństwa użytkowania, zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych.
Norma zawiera omówienia tak intersujących i potrzebnych zagadnień jak dobór systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych, w tym systemów ciśnieniowych, bezciśnieniowych oraz studzienek z tworzyw termoplastycznych, ogólne właściwości systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych, zachowanie rur elastycznych w gruncie, klasyfikacja gruntów, klasyfikacja zagęszczenia gruntu w zależności od jakości wykonania i sposoby uzyskiwania odpowiednich wskaźników zagęszczenia Is gruntu.
Dużą część normy stanowi wykonanie prac montażowych oraz robót ziemnych. W tym zakresie szczególnie widoczne jest uwzględnienie specyfiki systemów z tworzyw – tzn. norma zwraca uwagę, co jest istotne dla trwałości i wytrzymałości tych systemów. Cenne jest również to, że i wiadomości w tym zakresie dostosowane są do wykształcenia inżynierów i techników sanitarnych i nie wymagają specjalistycznej wiedzy geologicznej. Poprawa wiedzy oraz zwrócenie uwagi na istotne zagadnienia będzie stanowić duże wsparcie dla branży.
Kolejną część normy poświęcono studzienkom kanalizacyjnym włazowym i inspekcyjnym z tworzyw termoplastycznych. Ta tematyka została w normie potraktowana ze szczególną starannością. Zuwagi na rozbieżności wymaganiami PN-EN 476 zamiast zaktualizowania, została wycofana „polska norma studzienkowa” PN-B-10729 i tym samym Polska została pozbawiona istotnych przepisów krajowych w tym zakresie.
Przestrzeganie opisanych w normie PN-C-89224 warunków technicznych wykonania sieci wodociągowych i kanalizacji z zastosowaniem systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych prowadzi do spełnienia przez te sieci w przewidywanym okresie ich użytkowania wymagań podstawowych, w tym nośności i stateczności konstrukcji, higieny, zdrowia i środowiska, bezpieczeństwa użytkowania, zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych.
Norma zawiera omówienia tak intersujących i potrzebnych zagadnień jak dobór systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych, w tym systemów ciśnieniowych, bezciśnieniowych oraz studzienek z tworzyw termoplastycznych, ogólne właściwości systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych, zachowanie rur elastycznych w gruncie, klasyfikacja gruntów, klasyfikacja zagęszczenia gruntu w zależności od jakości wykonania i sposoby uzyskiwania odpowiednich wskaźników zagęszczenia Is gruntu.
Dużą część normy stanowi wykonanie prac montażowych oraz robót ziemnych. W tym zakresie szczególnie widoczne jest uwzględnienie specyfiki systemów z tworzyw – tzn. norma zwraca uwagę, co jest istotne dla trwałości i wytrzymałości tych systemów. Cenne jest również to, że i wiadomości w tym zakresie dostosowane są do wykształcenia inżynierów i techników sanitarnych i nie wymagają specjalistycznej wiedzy geologicznej. Poprawa wiedzy oraz zwrócenie uwagi na istotne zagadnienia będzie stanowić duże wsparcie dla branży.
Kolejną część normy poświęcono studzienkom kanalizacyjnym włazowym i inspekcyjnym z tworzyw termoplastycznych. Ta tematyka została w normie potraktowana ze szczególną starannością. Zuwagi na rozbieżności wymaganiami PN-EN 476 zamiast zaktualizowania, została wycofana „polska norma studzienkowa” PN-B-10729 i tym samym Polska została pozbawiona istotnych przepisów krajowych w tym zakresie.
Norma PN-C-89224 rozwieje wątpliwości i pozwoli na szersze wykorzystanie studzienek tworzywowych tak włazowych jak i inspekcyjnych jako wyposażania sieci kanalizacyjnych.
