Jak przeprowadzić próby szczelności instalacji sanitarnej lub grzewczej?

installation of a sewage plastic pipe during the construction of a house. Creative Banner. Copyspace image
 
W każdej instalacji wodnej czy grzewczej, niezależnie od jej skali i przeznaczenia, kluczowym etapem przed oddaniem systemu do użytku jest próba szczelności. To nie tylko wymóg formalny wynikający z przepisów i norm technicznych, ale przede wszystkim gwarancja bezpieczeństwa, jakości i trwałości wykonanej instalacji.
 
W praktyce próba szczelności pozwala:
  • wykryć ewentualne błędy montażowe, takie jak niezaciśnięte złącza czy uszkodzenia elementów,
  • zapobiec zalaniom i kosztownym naprawom w przyszłości,
  • potwierdzić zgodność wykonania z projektem i wymaganiami technicznymi,
  • oraz stanowi dokumentację odbiorową dla inwestora i użytkownika końcowego.
W systemach nowej generacji, takich jak Wavin Tigris K5/M5, próba szczelności zyskuje dodatkowy wymiar – dzięki inteligentnym funkcjom wspierającym instalatora, proces ten staje się szybszy, bardziej precyzyjny i bezpieczny. W dalszej części artykułu omówimy szczegółowo dostępne metody prób, zalecenia producenta oraz praktyczne wskazówki, które pomogą przeprowadzić test zgodnie z najlepszymi standardami branżowymi.

 

Próba szczelności instalacji

Dzięki posiadanym funkcjom nowe złączki Tigris K5/M5 idealnie nadają się do wykonywania prób ciśnieniowych wodą, jak i sprężonym powietrzem.  Należy pamiętać o tym, że zmiany temperatury otoczenia mają wpływ na ciśnienie. W czasie dokonywania odczytów ciśnienia na manometrze na początku i końcu badań oraz w okresie co najmniej 0,5 godz. przed odczytem temperatura otoczenia powinna być taka sama z zakresem tolerancji ± 3°C. Należy pamiętać, aby instalacja poddawana próbie nie była bezpośrednio nasłoneczniona.

 

Próba ciśnieniowa wodna 


Tigris K5 M5Instalację należy napełnić zimną wodą i dokładnie odpowietrzyć. Kształtki Tigris K5/M5 posiadają funkcję DLF, dzięki której na etapie napełnienia instalacji można przeprowadzić inspekcję prawidłowości zaciśnięcia - niezaciśnięte kształtki będą przeciekać. W przypadku wykrycia takich kształtek należy wykonać zacisk i przystąpić do próby ciśnieniowej. 

Próbę szczelności należy przeprowadzić: 
– instalacja wody zimnej – 1,5 x najwyższe ciśnienie robocze, nie mniej niż 10 bar 
– instalacja wody ciepłej – 1,5 x najwyższe ciśnienie robocze, nie mniej niż 10 bar 
– instalacja centralnego ogrzewania – najwyższe ciśnienie robocze + 2 bary, nie mniej niż 6 barów.

Po wykonaniu próby szczelności zaleca się przeprowadzić próbę na gorąco, sprawdzając w warunkach roboczych szczelność instalacji. Próba na gorąco to test szczelności instalacji przeprowadzany w warunkach roboczych. W przypadku instalacji wody ciepłej, próba na gorąco polega na wypełnieniu rurociągów ciepłą wodą o temperaturze +55°C oraz ciśnieniu 0,6 MPa.

Badanie wstępne polega na podniesieniu ciśnienia do wartości ciśnienia próbnego trzykrotnie w odstępach 10-cio minutowych. Następuje obserwacja instalacji w ciągu 30 minut – obserwacja ewentualnych przecieków, nieszczelności na instalacji. Po 30 minutach spadek ciśnienia nie może przekraczać 0,6 bara.
Badanie główne polega na podniesieniu ciśnienia do wartości próbnej na 2 godziny (dla ogrzewania podłogowego – 24 godzin), a spadek ciśnienia nie może przekroczyć 0,2 bara. Dodatkowo podczas trwania próby należy dokonać wizualnej oceny szczelności wykonanych połączeń. W przypadku wystąpienia przecieków podczas przeprowadzania próby szczelności należy je usunąć i ponownie przeprowadzić całą próbę od początku.

 

Próba ciśnieniowa wykonywana powietrzem 

 

W przypadku wykonywania testów za pomocą sprężonego powietrza należy zmodyfikować przebieg procedury. Kształtki Tigris K5/M5 posiadają funkcję Acoustic Leak Alert, dzięki której na etapie napełniania instalacji można przeprowadzić inspekcję prawidłowości zaciśnięcia – niezaciśnięte kształtki będą emitować głośny gwizd. 

 

 

Zalecamy, aby tę część próby wykonywać z użyciem ciśnienia 0,2-0,5 bar, aby zapobiec wypchnięciu niezaciśniętych kształtek z rury. W przypadku wykrycia nieszczelności na skutek niezaciśnięcia kształtki (gwizd) należy zacisnąć połączenie. Po przeprowadzeniu inspekcji instalacji należy przejść do wykonania właściwej próby ciśnieniowej według poniższych wytycznych. Wartość ciśnienia nie powinna przekraczać 3 bar, a podczas badania powinien być używany cechowany manometr tarczowy o zakresie o 50% większym od ciśnienia próbnego.
 
Badanie wstępne polega na podniesieniu ciśnienia do wartości ciśnienia próbnego trzykrotnie w odstępach 10-cio minutowych. Następuje obserwacja instalacji w ciągu 30 minut – obserwacja ewentualnych nieszczelności na instalacji. Nieszczelności można lokalizować akustycznie lub za pomocą roztworu pieniącego.

Badanie główne polega na utrzymaniu wartości ciśnienia próbnego przez okres 2 godzin. Badanie uważa się za pozytywne, jeżeli na manometrze nie będzie spadku ciśnienia i brak jest nieszczelności instalacji.